پشه آئدس پیش از انقلاب، در خرمشهر مشاهده شده بود؛ ولی خفته بود و امروز دوباره بیدار شده و اکنون تب دنگی به بیماری بومی تبدیل شده است. حتی بیماری مالاریا که در حال ریشهکنی بود و بیماری جذام که ریشه کن شده بود نیز ممکن است دوباره بیدار شوند.
پشه «آئدس» میتواند بیماریهایی نظیر تب دنگی و زیکا را منتقل کند، گیاه «لاکی بامبو»، یکی از زیستگاههای مورد علاقه پشه «آئدس» است.
نقاطی که در پایانه مسافری پایتخت مستعد تکثیر پشه آئدس است، توسط تلگذاری شناسایی میشوند.
با توجه به اهمیت برنامه نظام مراقبت بیماریهای منتقله از پشه آئدس، تب دنگی، چیکونگونیا و زیکا و همچنین قرارگیری ایران روی کمربند آئدس، عملیات تلهگذاری شناسایی این حشره در پایانه مسافربری شرق تهران کلید خورد.
در ابتدای این برنامه، کاظمی فوکال پوینت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران درباره پشه «آئدس» و بیماریهای منتقله از آن، گفت: پشه «آئدس» میتواند بیماریهایی نظیر تب دنگی و زیکا را منتقل کند، گیاه «لاکی بامبو»، یکی از زیستگاههای مورد علاقه پشه «آئدس» است.
او افزود: دو گونه مهم این پشه، آئدس اجیپتی و آئدس آلبوپیکتوس است که در مناطق گرمسیری، نیمه گرمسیری و معتدل گسترش یافتهاند.
کاظمی به خصوصیات این آئدس اشاره کرد و ادامه داد: پشه آئدس از انسان و همچنین مهرهداران خونخواری میکند، زمان خونخواری در اوایل صبح و غروب است.
او با بیان اینکه این پشه در مناطق شهری، روستایی و یا در داخل و خارج از اماکن انسانی زندگی و خونخواری میکند، اضافه کرد: اینگونه از حشرات اغلب در ظروف محتوی آب تخمریزی میکنند.
کاظمی درباره راههای انتقال این پشه گفت: مهمترین راه انتقال پشههای آئدس از طریق حمل و نقل هوایی، زمینی و دریایی کالاها، تجارت گیاه لاکی بامبو است.
او افزود: این پشه، بهسازی محیط با از بین بردن و جمع آوری ظروف، لاستیکهای رها شده در محیط، مدیریت پسماندها، پر کردن چالهها و در نهایت از بین بردن هر گونه زیستگاه این پشهها، استفاده از لباس روشن و بلند، استفاده از دورکننده حشرات و نصب توری و پشه بند از جمله راهکارهای پیشگیری از گزیدگی توسط آئدس است.
محوطه پایانه مسافربری شرق تهران به دلیل محل انتقال مسافران از شمال و اقصی نقاط کشور به پایتخت به عنوان محل تلهگذاری پشه آئدس انتخاب شده است چراکه این حشره از طریق وسایل نقلیه همراه با ورود و خروج مسافران از شمال کشور به پایتخت و یا از طریق جابجایی بار به شهر تهران انتقال داده میشود.
ضمناً سه روز پس از تلهگذاری، کارشناسان بهداشت محیط و مبارزه با بیماریهای شرق تهران با همکاری کارکنان پایانه مسافربری شرق تهران برای بررسی محیطهای جاگذاری شده در محوطه پایانه، تمامی تلهها را برای وجود یا عدم وجود این پشه در منطقه بررسی خواهند کرد.
تغییر اقلیم مهمترین عامل شیوع پشه آئدس و بیماری تب دنگی است
رئیس دبیرخانه شورای عالی سلامت و امنیت غذایی وزارت بهداشت، تغییر اقلیم را مهمترین عامل شیوع پشه آئدس، بیماریهای مربوط به آن و تب دنگی در کشور دانست.
«محمداسماعیل مطلق» رئیس دبیرخانه شورای عالی سلامت و امنیت غذایی وزارت بهداشت در نشست مدیریت بهینه، پیشگیری و کنترل بیماریهای منتقله از پشه آئدس که با حضور نمایندگان وزارتخانهها، دستگاهها و سازمانهای مختلف در ستاد وزارت بهداشت برگزار شد، اظهار داشت: تغییر اقلیم موجب ایجاد تغییرات آب و هوایی گستردهای در دنیا و کشور شده که بارندگیها، سیلهای غیرمنتظره و مخرب، کمبارشی و گرمای طاقتفرسا در فصلهای مختلف از نتایج آن است.
او با بیان اینکه تغییر اقلیم روی هوا، آب و غذا بیشترین تاثیرات را داشته است، افزود: شیوع گسترده پشه آئدس و بیماریهای ناشی از آن در دنیا و ایران نیز ناشی از همین تغییر اقلیم است و اگر تمام دستگاهها و سازمانهای کشور به وظایف پیشگیرانه خود که توسط سازمان پدافند غیرعامل به آنها ابلاغ شده توجه و عمل نکنند، شاهد همهگیری گسترده این پشه و بیماری هایش در کشور همانند کشورهای برزیل و امارات، خواهیم بود.
رئیس دبیرخانه شورای عالی سلامت و امنیت غذایی با بیان این که مبارزه با پشه آئدس و پیشگیری از همه گیری بیماریهای ناشی از آن وظیفه همه ارگانها و دستگاههاست و وزارت بهداشت فقط در بخش درمان بیماریها وظیفه منحصربهفرد دارد، بیان کرد: در خصوص تاثیرات تغییر اقلیم بر سلامت، سندی در شورای عالی سلامت و امنیت غذایی سندی در حال تدوین است که در شانزدهمین جلسه این شورا به ریاست رئیسی مورد بحث قرار گرفت و اکنون به دفتر رئیس جمهور منتخب نیز ارائه شده است تا در اولین جلسه این شورا مورد بررسی و تصویب قرار گیرد.
مطلق ظهور بیماریهای نوپدید و بیداری بیماریهای خفته را نیز ناشی از تغییر اقلیم دانست و گفت: پشه آئدس پیش از انقلاب در خرمشهر مشاهده شده بود؛ ولی خفته بود و امروز دوباره بیدار شده و اکنون در بندر لنگه به بیماری بومی تبدیل شده است.
او تصریح کرد: حتی بیماری مالاریا که در حال ریشهکنی بود و بیماری جذام که ریشه کن شده بود نیز ممکن است دوباره بیدار شوند؛ بنابراین همکاری دستگاهها با دبیرخانه شورای عالی سلامت و امنیت غذایی برای اجرای برنامههای راهبردی سلامت و انجام وظایف اختصاصیشان، ضرورتی اجتناب ناپذیر است.